Door Gloria Lappya
De naam van mijn oom wordt bijna altijd genoemd in één zin met het woord ‘treinkaper’. Binnen
onze eigen familie gebeurt dat nagenoeg nooit. Mijn oom ken ik niet als een treinkaper. Voor mij is
hij mijn oom. Over zijn optreden als vrijheidsstrijder, of treinkaper zo u prefereert, heb ik later pas
geleerd.
Mijn oom is allereerst een mens. Eén van vlees en bloed. Precies zoals u en ik. Hij is geboren op Malang en heeft samen met zijn ouders en broer de overtocht gemaakt naar het land van aardappels
en apartheid. Het gezin liet palmbomen, parelwitte stranden en familie achter op eilanden van kruidnagel en nootmuskaat. Ze werden ondergebracht in voormalige concentratiekampen waar
grote families met soms wel meer dan tien kinderen moesten overleven van drie gulden. Per gezin. U leest het goed. Drie gulden per gezin. Of minder zelfs. Mijn oom zag het verdriet van zijn ouders zonder dat zij hun gevoelens onder woorden brachten. Hij besloot zijn eigen gevoelens vorm te geven. In eerste instantie uitte zich dat in beelden en schilderijen.
Op 23 mei 1977 uitte mijn oom zijn gevoelens op een andere manier. Die dag stapte hij in de intercity
van Assen naar Groningen. Bij De Punt stopte de trein door een ruk aan de noodrem. Een beslissing
met grote gevolgen voor de Molukse bevolking, maar ook voor dit land. Hij gaf ons volk een stem. Al
zal niet iedereen dat zo opvatten. Feit blijft dat hij een belangrijke schakel is geweest in de strijd voor
de RMS.
Mijn oom is Joenoes Ririmasse. Zijn nalatenschap is te groot om in de verleden tijd over hem te spreken. Zijn energie zal tastbaar blijven door zijn kunstwerken.
Mijn oom is Joenoes Ririmasse. Zijn nalatenschap is te groot om in de verleden tijd over hem te
spreken. Zijn energie zal tastbaar blijven door zijn kunstwerken. De kunstwerken die onze wijken en
huizen sieren. Oenoe, zoals velen hem kennen, is een grootmeester. Een man van weinig woorden.
Een man die zijn daden laat spreken. Oenoe is grappig en standvastig. Koppig en krachtig. Veel
mensen hebben mijn oom langer gekend dan ik. Zoals ik in de in memoriam vertelde, ken ik Oenoe
niet van zuipen in het schuurtje en huisfeestjes. Mijn herinnering aan Oenoe is veel zachter. Wellicht
is dat wat tijd met je doet.
De manier waarop Oenoe zijn strijd voor de RMS heeft voortgezet na de treinkaping inspireert mij.
Oenoe is mijn grootste bron van inspiratie. Voor mij is hij een vrijheidsstrijder, maar dat leerde ik
later pas over hem. Oenoe is voor mij eerst een mens van vlees en bloed. Precies zoals u en ik.
Iemand met emoties en gevoelens. Al worden ze niet altijd verwoord. Oenoe is en blijft gewoon mijn
oom.
Gloria Lappya, 3e generatie Molukse schrijfster