Menu pagina
Pela-schappen en bongso van de families in Huizen.
Aan de hand van de gesprekken die ik heb gevoerd met de families heb ik door middel van onderstaand tabel de relatie van de families en hun bondgenootschappen inzichtelijk gemaakt. Het tabel is nog niet volledig omdat nog niet alle gezinnen benaderd zijn voor informatie over hun pela´s of bongso. Zodra hierover meer bekend is zal het tabel ge-update worden.
"Voor vriendschap is de tijd een bondgenoot, voor de liefde een gevaar."
Godfried Bomans
Piring Natzar
symboliek uit de Molukse cultuur
Het woord Piring betekent schotel, bord of schaal. Het woord Natzar, dat uit het Arabisch komt, betekent een gelofte aan God, die bij het uitbrengen van een offer wordt gebracht. Deze twee woorden bij elkaar is dus de Piring Natzar, oftewel offerschaal en is een symboliek uit de Molukse cultuur. Het is een overlevering van onze voorouders.
Op de Piring Natzar ligt voor elk familielid een muntstuk en/of muntstukken voor speciale wensen. De Piring Natzar fungeert als een huisaltaar waar men op speciale momenten bidt. Het is ook de plaats waar aan voorouders om vergiffenis wordt gevraagd. De muntstukken worden op gezette tijden als offer meegenomen naar de kerk, waarop weer nieuwe munten op de Piring Natzar worden gelegd. Van oorsprong hadden alleen gehuwde stellen een Piring Natzar, die zij van hun ouders hadden gekregen en die door de dominee was bevestigd. Tegenwoordig hebben ook samenwonenden en zelfs vrijgezellen een Piring Natzar. Niet altijd hebben zij die meer van hun ouders gekregen, maar hebben zij die eventueel zelf gekocht of van de dominee gekregen. De Piring Natzar speelt nog steeds die centrale belangrijke rol in het geestelijke leven van Molukkers en heeft zich aangepast aan de nieuwe levensvormen.
De Piring Natzar is het geestelijk middelpunt van veel Molukse gezinnen. Het is niet alleen een offerschaal, maar ook de plaats om God te ontmoeten. De plek waar de Piring Natzar staat, is ook de plek waar men dagelijks in gebed gaat. Veel Molukkers hebben een soort huisaltaar met een Piring Natzar of Tempat Persembahan, een geloftebord. Daar liggen dan de munten verpakt in wit papier, die de gezinssamenstelling weergeven en vaak ligt er ook geld of een envelop voor de collecte van de kerk of voor speciale offergaven. De Piring Natzar speelt verder een belangrijke rol bij verjaardagen, huwelijken, sterfgevallen, en bij Christelijke feestdagen. Het is een plaats om God te loven, te eren en te danken.
Bron: Museum Maluku (MuMa)
Eindredactie : Otjep Bonjaktutur en Bianca van den Busken.
Masuk minta
Masuk minta’ is een bevestiging van de verkering van een a.s. echtpaar met in het algemeen beide ouders als getuigen.
Het zijn het de ouders van de bruidegom die het initiatief nemen door middel van een brief naar de ouders van de a.s. bruid te sturen, om een overleg te beleggen voor de ‘masuk minta’. Als de ouders van de bruid geen bezwaar hebben, dan kunnen ze een datum prikken voor een verdere gespek daarover.
- 1. Gastbrief ontvangen. Het meisje dat wenst te trouwen, maakt dit kenbaar aan de jongen en zal
dit vervolgens aan haar ouders mededelen. Wanneer er een overeenstemming is bereikt voor het bezoek, overhandigd
een ‘utusan’ / bode, meestal een kennis of een goede vriend de ‘brief’ aan de familie van de man. De familie van
de vrouw geeft dan daarop weer het antwoord via een brief aan de familie van de man. Zodra de familie van de man
bij het huis van a.s. bruid aankomt, zal de woordvoerder uit leggen wat de doel van hun komst is. Dat is het meisje
ten huwelijk vragen.
- 2. ‘Antar Makanan’ wordt ook wel eens genoemd ‘Masuk minta nona’. De woordvoerder van de a.s. bruid
voert alle gesprekken met fatsoenlijk taalgebruik en alle voorwaarden waaraan de man moet voldoen. Tevens wordt ook
de datum en tijd van het huwelijk vastgelegd. De Ambonese gemeenschap hecht een grote waarde aan de duurzaamheid van
een huwelijk, die zeker betrekking heeft op de datum en tijd van de huwelijksvoltrekking. Twee dagen voor het
huwelijk is de processie van het overhandigen van de bruidskleding. Een jong meisje (jujaro) begeleidt door een
moeder (mata ina) van de bruidegom overhandigd een (baju mustiza) of tewel een ‘baju basumpa’ dat beantwoordt word
door de familie van de bruid die op haar beurt de trouwkleding van de man, een pantalon en een ‘baniang’ overhandigd. Het is de gewoonte dat de man een fles wijn en wat zelfgemaakte koekjes meeneem. De betekenis van deze processie is om hen te benadrukken op elkaars verantwoordelijkheden als man en vrouw in het huwelijk.
- 3. ‘Basumpah Kawin’ Op de huwelijksdag, gaat de a.s. bruidegom , gekleed in zijn complete
trouwkleding , begeleidt door de muziek van de ‘toto buang’ naar het huis van zijn a.s. bruid. Tijdens deze
ceremoni bevestigen de bruid en bruidegom hun huwelijk volgens hun geloof en burgelijke stand. De man neemt als
bruidschat mee ; een streng garen, een druppel water en en een rol witte stof. Na de plechtigheid gaat het
gezelschap naar het huis van de bruid om de bruidschat te overhandigen en te feesten. Weer de hele weg onder de
klanken van ‘tifa’en ‘toto buang’ als teken van blijheid en vreugde. Als het feest teneinde loopt vraagt de
woordvoerder van de man om samen met de bruid het feest voort te zetten bij de bruidegom. Dit is het meest
emotionele moment, omdat de ouders van de bruid gescheiden word van hun dochter die nu bij de familie van haar man
hoort en daar ook gaat wonen.
Bron: Museum Maluku (MuMa)
Eindredactie: Lies Rampen-Lahumeten & Bianca van den Busken.
BONDGENOOTSCHAPPEN
PELA'S VAN DE FAMILIES IN HUIZEN
Het aantal nog in leven zijnde volwassenen van de eerste generatie is inmiddels, na hun aankomst in Nederland nu ruim tweeenzeventig jaar geleden sterk afgenomen en de kennis betreffende de herkomstgeschiedenis dreigt nu ook beetje bij beetje af te nemen, omdat er verder weinig op schrift is gesteld. Zie tabel bondgenootschap in PDF lees verder...
Mededeling Pela en Geloof
Op zondag 9 november 2014 organiseert GIM Pniel Huizen in samenwerking met Ds. Simon Ririhena een themamiddag Pela en Geloof
Tijdens deze bijeenkomst zal Ds. Simon Ririhena, rector van het GIM Theologisch Seminarie te Houten en januari dit jaar gepromoveerd tot doctor met het proefschrift “Christus, de Pela par excellence” tekst en uitleg geven aan het symbool PELA in relatie tot het GELOOF. Wij nodigen iedereen ongeacht welk leeftijd, religie en kerkgenootschap men belijdt dan ook van harte uit, deze themamiddag bij te wonen. Iedereen is welkom en het belooft namelijk een interessante en leerzame middag te worden. In de Molukse kerken waar Ds. Simon Ririhena genoemde lezingen heeft gehouden was de belangstelling bijzonder groot. Het artikel, God kan ook Molukse cultuurgewaad dragen, dat dr. Simon Ririhena heeft geschreven kunt u lezen op de website van Simon Ririhena
Aanvang ca. 12.00 uur na de kerkdienst. (voor koffie en thee wordt verzorgd)
Salam dan Hormat / Met groet en zegenbede,
Atas nama BMG Djemaat Huizen / Namens kerkenraad Gemeente Huizen
Sjamas Tn. J. Bonjaktutur
PELA EN GELOOF
Inleiding:
Op zondag 9 november 2014 gaf Ds. Dr. S. Ririhena een lezing over de pela en het geloof. Hierbij een kort verslag over de lezing.
De pela en het geloof hebben zoveel kenmerken die gelijkwaardig zijn. Vandaar de vergelijking. Beide zijn een verbondenheid, verbond van mensen. De pela binnen het geloof maakt deze verbondenheid nog bijzonderder en is echt een Molukse aangelegenheid. lees verder